Halacı Mansur, İslam tarihinde önemli bir yere sahip olan ve tasavvuf dünyasında derin izler bırakan bir sufi ve düşünürdür. Asıl adı Hüseyin bin Mansur el-Hallâc olan Halacı Mansur, 858 yılında İran'ın Fars bölgesinde doğmuştur. En çok bilinen ve tartışma yaratan sözlerinden biri "Enel-Hak" yani "Ben Hakk'ım" ifadesidir. Bu söz, Allah ile birlik olduğunu ve ilahi hakikati doğrudan tecrübe ettiğini ifade eder. Ancak bu ifade, dönemin din adamları ve otoriteleri tarafından büyük tepki çekmiş ve sapkınlık olarak görülmüştür.
Halacı Mansur, tasavvuf felsefesine büyük katkılarda bulunmuş ve özellikle vahdet-i vücud (varlığın birliği) anlayışını savunmuştur. Öğretileri, derin mistik deneyimleri ve vecd halindeki ifadeleri ile tanınır. Ancak radikal ve cesur görüşleri nedeniyle dönemin otoriteleri tarafından cezalandırılmış ve 922 yılında Bağdat'ta idam edilmiştir.
Ölümünden sonra da Halacı Mansur'un fikirleri ve hayatı, birçok sufi tarafından saygıyla anılmış ve üzerine çeşitli eserler yazılmıştır. Tasavvuf tarihinde bir sembol haline gelmiş ve ilahi aşkın, mistik deneyimin ve Allah ile birleşmenin simgesi olarak kabul edilmiştir.
Hallacı Mansur'un hayatı, öğretileri ve trajik ölümü, birçok yazar ve araştırmacı tarafından incelenmiş ve üzerine çeşitli eserler kaleme alınmıştır. İşte Hallacı Mansur ile ilgili bazı önemli kitaplar:
1. **"Hallac: Mystic and Martyr" - Louis Massignon**
- Louis Massignon, Hallacı Mansur hakkında en kapsamlı ve ayrıntılı çalışmalardan birini yapmış olan Fransız bir Oryantalisttir. Bu eser, Hallacı Mansur’un hayatını, mistik tecrübelerini ve düşüncelerini derinlemesine incelemektedir.
2. **"Hallac-ı Mansur: Hayatı ve Eserleri" - Osman Türer**
- Bu kitap, Hallacı Mansur’un hayatı, eserleri ve tasavvuf dünyasındaki yeri üzerine kapsamlı bilgiler sunar.
3. **"Hallac-ı Mansur: Hayatı, Eserleri ve Fikirleri" - Abdülbaki Gölpınarlı**
- Abdülbaki Gölpınarlı, Türk tasavvuf edebiyatının önemli isimlerinden biridir ve bu eserde Hallacı Mansur’un hayatını, eserlerini ve mistik düşüncelerini ele almıştır.
4. **"Mansur Hallac: Kitab al-Tawasin"**
- Hallacı Mansur’un kendi kaleminden çıkan en önemli eserlerinden biri olan "Kitab al-Tawasin" (Tevasin Kitabı), onun mistik düşüncelerini ve vecd halindeki ifadelerini içerir.
5. **"Enel-Hak: Hallac-ı Mansur'un Hayatı" - Ömer Tuğrul İnançer**
- Bu eser, Hallacı Mansur’un hayatını ve onun "Enel-Hak" anlayışını detaylandırarak okuyucuya sunar.
6. **"Faysal Hallac: Aşka Adanmış Bir Hayat" - Reza Aslan**
- Reza Aslan'ın bu kitabı, Hallacı Mansur'un hayatını ve İslam dünyasındaki mistik deneyimlerini ele alan bir başka önemli eserdir.
Bu kitaplar, Hallacı Mansur’un mistik dünyasına, tasavvufi düşüncelerine ve tarihteki yerine dair derinlemesine bilgi sunar ve onun anlaşılması için önemli kaynaklar olarak kabul edilir.
